(İng. complex cause)
Sonuca pek çok olay etki etmesine karşın, sonucun tek bir etkiye bağlanması hatasıdır. Pek çok nedenden birisinin etkisini abartmak hatasına benzer.
“Yağmur kazaya neden oldu.”
“Zina yaptıkları için AIDS yayıldı.”
“SSCB’nin çökmesi sosyalizmin çalışmadığını kanıtladı.”
“SSCB’nin 80 yıl boyunca süper güç olması sosyalizmin gücünü gösterir.”
“Az gelişmiş ülkelerin az gelişmişliklerinin en büyük nedeni çalışkan olmamalıdır.”
“Hükümetin başarısı milli gelirin rekor kırmasından belli.”