Basında Ukrayna Dezenformasyonu

Rusya, Ukrayna’nın ABD ve NATO yanlısı hükümetini devirmek için 24 Şubat’ta askeri saldırı başlattı. Birkaç video haberini inceleyeceğiz. Böyle bir yazı yazmak istemiyordum ama her savaşta olduğu gibi dezenformasyonun büyüklüğünü görünce yazmak zorunda hissettim. Okumaya devam et “Basında Ukrayna Dezenformasyonu”

Nedensellik ve Olasılık Üzerine Kısa Bir Not

Nedensellik önemlidir. Eleştirel düşünme dersine nasıl başlanır diye üç kez düşündüm, üçünde de temel mantık kurallarıyla başlamak gerektiği sonucuna vardım. Nitekim piyasa işi eleştirel düşünme kitapları da öyle başlıyor, haksız sayılmazlar. Eleştirel düşünür olmak isteyen kişi yaşamdaki nedensellik örgüsünün farkında olmalı ki bu örgüdeki yırtıkları fazla yitime uğramadan görebilsin. Böyle bir yırtık yok elbette, doğa yasaları şaşmaz. Şaşan insanlardır. Örgüdeki yırtık onların sözlerinde, uslamlamalarında, olayları ve fikirleri sunuş biçimlerindedir. Okumaya devam et “Nedensellik ve Olasılık Üzerine Kısa Bir Not”

Sözcükler: “Ben” ve “Biz” İkiyüzlülüğü

Öncelikle basın, ikincil olarak da üniversite ve politika egemen söylemi oluşturur. Egemen söylem, kitle iletim araçlarını (iletişim değil) kullanarak azınlığın düşüncesini, dünya görüşünü, ülküsünü, güdülenmesini, ahlakını çoğunluğa aşılar. Bu blog, çoğunluğun üyelerini bu mekanizmaya uyandırmak ve koyun gibi güdülmekten alıkoymak amacıyla yazılıyor.

Son yıllarda internetin ve sosyal medyanın aptallaştırma gücü sayesinde aşılamanın dozu artmıştır. Aşılamada sözcük oyunlarına sık başvurulur. Bu oyunlardan biri aşılamayı yapmak isteyen sözcünün “ben” ve “biz” adılları arasında yaptığı seçimdir. Bu seçimi okurda /dinleyicide /hedef kişide oluşmasını istediği algıya ve yargıya, yönelmesini istediği davranışa göre yapar. Örnekleri inceleyelim: Okumaya devam et “Sözcükler: “Ben” ve “Biz” İkiyüzlülüğü”

Eleştirel Okuma: Zorunlu Aşı ve Normalleşme

1

Sağlık bakanı: “Aşının zorunlu olmasını şimdilik düşünmüyoruz. Daha çok vatandaşımızı ikna ederek kitlesel aşılamayı yaygın yapma hedefindeyiz.” (https://odatv4.com/asi-olmayana-ceza-mi-geliyor-06012122.html https://archive.is/v61eI) Okumaya devam et “Eleştirel Okuma: Zorunlu Aşı ve Normalleşme”

Sözcük Seçimi: Yapay Zekanın Adı Neden Yapay Zeka

Televizyonda ve internetin popüler köşelerinde görürsünüz. Yapımcının seçtiği, hükümetten onaylı yarı-okumuş adamlar biliyormuş gibi tartışır, dezenformasyon yaparlar. Ne dedikleri ayrı konu. Ama nadir rastlanan muhalifler de içinde olmak üzere hepsinin yaptığı bir hata var. O da “yapay zeka” sözcüğünü kullanmaları. Okumaya devam et “Sözcük Seçimi: Yapay Zekanın Adı Neden Yapay Zeka”

Okuma: “Sahte Maske” Tehlikesi

https://archive.is/JdHkh

<Zamanı olmayan yalnızca renkli sözcükleri izleyebilir>

“Basın doğruyu söyler” ve “bu salgın çok tehlikeli” öncüllerine sorgulamadan inananlar, basın şirketlerinin salgınla ilgili her yazdıklarını okumayı sürdürüyorlar. Ve ne yazık ki benzersiz bir bilgi kirliliği altında kalıyorlar. Gömleğinizdeki yağ lekesinden daha işe yarar olmayan bir haber örneği daha. Okumaya devam et “Okuma: “Sahte Maske” Tehlikesi”

COVID-19 Salgınından Bir Kaç Eleştirel Düşünme Dersi

Saçmalığa Doyduk

Akıl almaz biçimde parkları, kıyı şeritlerini yasaklayan valiler, belediye başkanları, üniversite kampüslerindeki açık gezinti yerlerini kapatan rektörler, mantıksız zorlamalarla sakinlere sıkıntı veren huzurevi ve öğrenci yurdu yöneticileri ve bunlara soracak olsak suçu atacakları merkezi hükümet… Hepsi de ne kadar eleştirel düşünebildiklerini gösterdiler. Mantık, deneyim, matematik gibi koşullara tepki vermeyen, öngörülemeyen davranışları var. Çelişkili davranışlarından birkaçını listeliyorum. Sizin ekleyecekleriniz varsa yazın. Okumaya devam et “COVID-19 Salgınından Bir Kaç Eleştirel Düşünme Dersi”

Sözcükler – 8: Sözcük Seçimine Dikkat

Anlamı Aynı Olduğu Halde Adı Değiştirilen Kavramlar

Bunlar çoğunlukla yapmacık, zorlama sözcük örnekleridir. Safsatalar konusunda değinmiştim, eleştirel okuryazarın sözcük seçimiyle okuyucunun duygularını etkileme girişimine dikkat etmelidir. Aşağıdakiler en bilinen zorlama örnekleridir.

Eylemci yerine “aktivist”. 12 Eylül 1980 darbesinin zihinsel travmasının ürünüdür. Basın eylemci sözcüğünü yalnızca olumsuz anlamda, barışı bozan eylemciler için kullanmakta ısrarcı olunca sözcük lekelenmiş oldu. Bugün hem sevimli, hem de apolitik görünmek isteyenler eylemci yerine aynı anlamdaki İngilizce aktivist sözcüğüne sığınıyorlar (belki politika sözcüğünün anlamına da değinmemiz gerekiyor). “Ülkücü” sözcüğünün başına da aynı şanssızlık gelmiş, yerine tıpatıp anlamlı Fransızca “idealist” sözcüğü kullanılmaya başlamıştır. Okumaya devam et “Sözcükler – 8: Sözcük Seçimine Dikkat”